Balanssızlık dönen elemanı bulunan makinaların en büyük arıza sebeplerinden birisi olarak başta gelmektedir. Balanssız bir rotor genellikle makinanın kullanım ömrünü kısaltır ve çalışma esnasında daha fazla enerji harcamasına sebep olur aynı zamanda dönen elemanı bulunan makinanın gürültülü bir şekilde çalışmasına da neden olabilir. Özellikle üretimde (yiyecek, içecek vb.) kullanılan makine elamanlarının balans durumları direkt olarak mamullerini veya ürünleri etkilediğinden daha da fazla önem kazanmaktadır. İnsan sağlığı ve güvenliği açısından da olduçka önemlidir.

İki balanssızlık aynı açıya ve büyüklüğe sahip olabilir ve ağırlık merkezinden eşit uzaklıkta olması olası bir durumdur. Aynı durum, ağırlık merkezine, yani burada rotor merkezine etki eden tek fakat iki katı büyük bir balanssızlıkta da ortaya çıkarabilir. Hatta böyle bir rotor iki uç üstüne yataklandığında "ağır kısım" aşağı gelene kadar salınım yapacaktır. Yani kısaca özetleyecek olursak bu balanssızlık rotasyon olmadan da etki eder; bu nedenle "statik balanssızlık" olarak adlandırılır. Bu, kütle merkezinin geometrik merkezden kaydırılmasına etki eder, ki bu sebepten dolayı rotor işletim sırasında rotor eksenin paralel olarak salınım yapacaktır. Statik bir balanssızlık ağırlık merkezi düzleminde düzeltilmelidir. Bunun için "ağır kısım" tarafından malzeme eksiltilir veya karşısına eklenir. Dengeleme düzlemindeki bir statik balanssızlık özellikle disk biçimindeki rotorlarda sıkça görülmektedir. Bu tip balanssızlığı düzeltmek için özelikle dikey balans makineleri uygundur.

Reel rotor yalnızca tek bir balanssızlık durumuna sahip olamaz, aksine teorik olarak dönen eksen boyunca rastgele dağılmış sonsuz sayıda balanssızlığa sahip olmaktadır. Bunlar, iki rastgele düzlemde, genelde farklı değerlere ve açılara sahip olabilen iki balanssızlık ile tanımlanmaktadır. Söz konusu olan balanssızlık yalnızca rotasyon halindeyken tam olarak saptanabildiğinden buna "dinamik balanssızlık" denmektedir. Bu, ya biri ya da diğerinin baskın olabildiği bir statik balanssızlığa ve bir moment balanssızlığına sahip olabilir. Dinamik balanssızlığın tam olarak düzeltilmesi için iki dengeleme düzlemi gereklidir. Dinamik balanssızlık pratik olarak her rotorda meydana gelir.

İki düzlemdeki balanssızlık yaklaşık aynı değere sahip, ancak açısal konumları itibariyle yaklaşık 180 derece zıt konumda olabilirler. Bu balanssızlık dağılımının, rotorun serbest dönüşle durması beklenerek saptanması mümkün değildir çünkü rotor artık (statik balanssızlıkta olduğu gibi) hep aynı pozisyonda durmaz. Dönmekte olan rotor dönme eksenine dik doğrultuda bir salgı yapar çünkü iki düzlemde karşılıklı balanssızlıklar bir moment oluşturur. Bunun durum moment balanssızlık olarak adlandırılır. Moment balanssızlığı düzeltmek için her iki balans düzleminde 180º karşılıklı açılarda yerleştirilecek iki eşit büyüklükte düzeltme ağırlığı gereklidir. Moment balanssızlıkları özellikle ince uzun ve silindirik rotorlarda gözlenir ve hassas bir şekilde düzeltilmesi çok önemlidir. Bu tip rotorlar genellikle yatay balans makinesinde balanslanabilir.

Hatalı hizalama, eğik mil, stator üzerinde sürtünmüş bir mil, hasarlı yataklar, türbülans, kavitasyon, yağ dönüşü, yetersiz yağlama, gevşek bağlantılar, yıpranmış dişliler, stator sargıları, kırık rotor çubukları ve balanssızlık gibi faktörler balanssızlığa neden olabilir.

Genel olarak diskli biçimli rotorlarda gözlemlenen balanssızlık türü statik balanssızlık olur. Tek bir düzlemde balanssızlık söz konusudur ve rotorun bu balanssızlık sebebiyle rotor eksenine paralel yönde salınım yapılır. Tek bir düzlemde balanslama yapılması sorunun giderilmesi için yeterli olabilir. Rotorun durumuna göre ağırlık eklenmesi ya da ağırlık eksiltme metodu da kullanılır.

Balans ayarı olmayan motorlar, rulmanların bozulmasına neden olur. Bozulan rulmanlar, yataklarının bozulmasına ve motor kapaklarının kırılmasına neden olur. Mekanik arızaların dışında doğru akım motorlarında komütasyonu (değiştirme, aktarma) bozucu etkisi  vardır. Titreşimler sebebi ile motorun verimi düşer. Sonuç olarak motor mili ve sargıları zarar görür.

Çalışan rotorda zaman içinde madde birikimi ve aşınmalar oluşur. Yabancı madde hasarları, termal etkiler, milin bel vermesi ve losyonlar da oluşturabilir. Motorun sökülmesi, rulmanların değiştirilmesi veya temizlenmesi ve tekrar montaj yapılması farklı durumlar oluşturabilir. Bu da istenmeyen sonuçlar doğurabilir.

Titreşimin veya balanssızlığın değişmesi için herhangi bir sebep yoksa, aşırı yükler mil boyunca bir çatlağa sebep olmuş olabilir. Bu çatlak giderilmezse mil kırılabilir. Balanssızlık mil montajının (rulmanlar ile) kütle dağılımının bir özelliğidir. Balanssızlık değişmiş ise mutlaka bazı mekanik değişiklikler buna sebep olmuştur.

Bakım sonrası rotor balanslanarak, kütle dağılımı uygun duruma getirilmelidir. Bu şekilde montaj yapılmalıdır. Son montaj yapıldıktan sonra tekrar balans üzerinde kontrol edilmelidir. Montaj sonrası diğer dönen aksamların da balansı kontrol edilmiş olur. Tolerans dışı olma durumunda tekrar üzerinde son balanslama yapılmalıdır. Bu işlemler parça tiplerine ve özelliklerine göre uygulama değişikliği gösterebilir.

Dönen cisimde, merkezden dışa doğru ağırlıkların dengeli olmasına balans denir. Balanssızlık “denge”, “ağırlık” terimleri ile doğrudan ilgilidir. Bir dönme eksenindeki rotorun kütle dağılımı olarak tanımlanabilir. Rotorun dönme dengesizliği balanssızlık olarak adlandırılır. Rotorun dönüş, devir hızı bu balanssızlığın yarattığı etkiyi doğru orantılı olarak etkiler. Dönüş devri arttıkça balanssızlığın merkez kaç kuvveti üzerindeki etkisi artar. Bu da balanssızlık sonucu ortaya çıkan titreşim rahatsız edici çeşitli gürültülere neden olur. Balanssızlık sorunu halledilirse rahatsız edici gürültüler ortadan kalkacak aynı zamanda balanssızlık sorunu yaşayan eleman sorunsuz ve sağlıklı bir şekilde çalışacaktır.